Osobowość borderline (BPD) czym jest? Najważniejsze informacje o borderline personality disorder

Osobowość typu borderline, znana również jako zaburzenie osobowości typu borderline (BPD), to skomplikowane i poważne zaburzenie psychiczne, które wpływa na sposób, w jaki osoba myśli i czuje o sobie i innych.

Borderline co to za zaburzenie?

Osobowość borderline, znana również jako zaburzenie osobowości typu borderline (BPD), to zaburzenie psychiczne charakteryzujące się intensywnymi zmianami nastroju, impulsywnością i trudnościami w utrzymaniu stabilnych relacji interpersonalnych. Osoby z BPD często mają niestabilny obraz siebie, co może prowadzić do częstych zmian w celach życiowych, preferencjach i tożsamości.

Zaburzenie to jest związane z intensywnymi emocjami, które mogą być trudne do kontrolowania lub zrozumienia dla osoby z BPD. Mogą one doświadczać intensywnych okresów gniewu, depresji i lęku, które mogą trwać kilka godzin lub dni. Osoby z BPD mogą również doświadczać intensywnego lęku przed odrzuceniem, co może prowadzić do wzmożonej reakcji na rzeczywiste lub wyobrażone odrzucenie przez innych.

Sprawdź także: E-recepta na benzodiazepiny – kto może ją wystawić?

Osoby z BPD mogą również wykazywać zachowania autoagresywne, takie jak samookaleczenie lub próby samobójcze. Mogą również doświadczać chronicznego uczucia pustki lub braku sensu w życiu.

Zaburzenie to jest dość powszechne, z zapadalnością wynoszącą około 1-2% populacji. Wymaga ono złożonego leczenia, które może obejmować psychoterapię, a w niektórych przypadkach również hospitalizację.

Pamiętaj, że te informacje są ogólnymi wytycznymi i nie zastąpią profesjonalnej diagnozy czy porady medycznej. Jeśli masz pytania dotyczące BPD lub innych zaburzeń psychicznych, skonsultuj się z profesjonalnym pracownikiem służby zdrowia.

Jak rozpoznać borderline BPD?

Zaburzenie to zazwyczaj zaczyna się we wczesnej dorosłości. Objawy mogą obejmować intensywny strach przed porzuceniem, niestabilne relacje, szybkie zmiany w obrazie siebie i tożsamości, impulsywne i ryzykowne zachowania, groźby samobójcze lub samookaleczenie, szerokie wahania nastroju, trwałe uczucie pustki, nieodpowiedni, intensywny gniew.

Cechy osobowości typu borderline

Osoby z BPD często mają trudności z regulacją swoich emocji i mogą doświadczać ekstremalnych wahnięć nastroju, impulsywności i niestabilności w relacjach z innymi. Mogą również mieć problemy z obrazem siebie i tożsamością, często widząc siebie w negatywnym świetle.

Co oznacza diagnoza zaburzeń osobowości?

Diagnoza zaburzeń osobowości, takich jak BPD, oznacza, że osoba ma trwałe wzorce myślenia, odczuwania i zachowania, które są znacznie różne od oczekiwań kulturowych, powodują dysfunkcje w wielu obszarach życia i są utrzymywane przez długi czas.

Jakie są przyczyny borderline?

Przyczyny BPD nie są w pełni zrozumiane, ale mogą obejmować czynniki genetyczne, zmiany w pewnych obszarach mózgu związane z regulacją emocji, impulsywnością i agresją, a także czynniki środowiskowe, takie jak historia nadużyć w dzieciństwie.

Przyczyny zaburzenia osobowości typu borderline (BPD) nie są do końca zrozumiane i mogą być wielorakie. Wśród potencjalnych czynników etiologicznych wymienia się:

1. Traumy z dzieciństwa: Wywiady z pacjentami często wskazują na doświadczenia wykorzystywania seksualnego, fizycznego i/lub emocjonalnego w dzieciństwie. Takie traumy mogą prowadzić do chwiejności emocjonalnej i stłumienia. Osoby te często przyjmują postawę nadmiernej czujności wobec otoczenia, które postrzegają jako wrogie i prześladowcze.
2. Nieodpowiednie środowisko rodzinne: Inne czynniki mogą obejmować nieokazywanie uczuć dziecku, nadmierny krytycyzm wobec dziecka, niewłaściwą komunikację z dzieckiem, a także zaniedbanie ze strony opiekunów. Osoby z osobowością borderline często postrzegają matkę jako zdystansowaną, niezaangażowaną lub konfliktową.
3. Czynniki genetyczne: Badania wskazują, że genetyka może wpływać na nasilone odczuwanie lęku, chwiejność emocjonalną czy brak stabilności. Co więcej, pograniczne zaburzenie osobowości częściej występuje u osób, u których w rodzinie już kiedyś się pojawiło takie zburzenie bądź występował epizod depresyjny czy zaburzenie dwubiegunowe.

Wszystkie te czynniki mogą przyczyniać się do rozwoju zaburzenia osobowości typu borderline, ale każdy przypadek jest indywidualny i może obejmować różne kombinacje tych czynników.

Zaburzenia osobowości a zdrowie psychiczne

BPD może mieć poważny wpływ na zdrowie psychiczne osoby, prowadząc do problemów w relacjach, pracy, szkole i samopoczuciu. Może to również zwiększyć ryzyko innych zaburzeń psychicznych, takich jak depresja, zaburzenia lękowe, zaburzenia odżywiania, zaburzenia afektywne dwubiegunowe, PTSD, ADHD i inne zaburzenia osobowości.

Borderline leczenie w terapii psychologicznej

Leczenie zaburzenia osobowości typu borderline (BPD) jest złożonym procesem, który zazwyczaj obejmuje zarówno terapię farmakologiczną, jak i psychologiczną.

W przypadku terapii farmakologicznej, najczęściej stosowane są leki przeciwpsychotyczne, przeciwdepresyjne oraz lit, który jest skuteczny w obniżaniu drażliwości i gniewu.

Jeśli chodzi o interwencje psychologiczne, skuteczne są zarówno terapia grupowa, jak i indywidualna psychoterapia. Terapia grupowa pozwala rozwijać uczucie przywiązania, natomiast indywidualna psychoterapia, zwłaszcza dialektyczna terapia behawioralna, uczy jak regulować emocje i radzić sobie ze stresem.

Wskazana jest terapia długoterminowa, a zmiany zwykle następują, jednak poprawa nie przychodzi od razu. Bardzo dużo zależy od indywidualnej historii choroby pacjenta, jego motywacji i ewentualnych chorób współistniejących. Kluczowe jest również zaufanie do swojego terapeuty i cierpliwość.

Nieleczone zaburzenie osobowości typu borderline może prowadzić do poważnych problemów, takich jak trudności w utrzymaniu właściwych relacji z małżonkiem, problemy w życiu prywatnym i zawodowym. Dlatego tak ważne jest rozpoczęcie leczenia jak najwcześniej.

Jak pomóc osobie z zaburzeniem borderline?

Pomoc osobie z BPD może obejmować wsparcie w poszukiwaniu i utrzymaniu leczenia, zrozumienie i akceptację zaburzenia, a także dbanie o własne zdrowie psychiczne.

Pomoc osobie z zaburzeniem osobowości typu borderline (BPD) może być wyzwaniem, ale istnieją strategie, które mogą pomóc:

1. Edukacja: Zrozumienie natury BPD, jego objawów i wpływu na osobę cierpiącą na to zaburzenie jest kluczowe. Wiedza na temat tego, czego można oczekiwać, może pomóc w radzeniu sobie z trudnymi sytuacjami i zachowaniami.
2. Wsparcie emocjonalne: Osoby z BPD często doświadczają intensywnych emocji, które mogą być trudne do zrozumienia dla innych. Bycie cierpliwym, wspierającym i empatycznym może pomóc osobie z BPD czuć się zrozumianą i akceptowaną.
3. Ustalanie granic: Osoby z BPD mogą mieć trudności z rozpoznawaniem i szanowaniem granic innych. Ustalanie jasnych granic i konsekwentne ich egzekwowanie może pomóc w utrzymaniu zdrowych relacji.
4. Zachęcanie do leczenia: Terapia, tak jak terapia dialektyczno-behawioralna (DBT), jest kluczowym elementem leczenia BPD. Zachęcanie osoby z BPD do poszukiwania i kontynuowania leczenia może być niezwykle pomocne.
5. Dbaj o siebie: Pomaganie osobie z BPD może być emocjonalnie wyczerpujące. Ważne jest, aby dbać o własne zdrowie psychiczne, szukając wsparcia, odpoczywając i dbając o własne potrzeby.

W Polsce dostępny jest program „Family Connections”, który jest bezpłatnym programem edukacyjnym dla rodzin i bliskich osób z BPD. Program ten ma na celu edukację na temat zaburzenia, naukę umiejętności radzenia sobie i budowanie sieci wsparcia.

Podsumowanie

Osobowość typu borderline to poważne zaburzenie, które może mieć znaczący wpływ na życie osoby. Jednak z odpowiednim leczeniem i wsparciem, osoby z BPD mogą nauczyć się radzić sobie z tym zaburzeniem i prowadzić satysfakcjonujące życie.